Meer dan alleen sushi

Wanneer we het hebben over Japans eten denkt het gros van de mensheid direct aan sushi. De traditionele Japanse keuken biedt echter zoveel meer dan enkel deze rauwe visgerechtjes welke in rap tempo aan populariteit hebben gewonnen in het westen. In de meeste Japanse huishoudens wordt zelfs helemaal geen sushi bereid. Maar wat maken de huisvrouwen dan wel klaar in dit intrigerende land?

Op een gemiddelde dag nuttigen de meeste Japanners een combinatie van traditionele Japanse gerechten, Chinese gerechten en westers voedsel. Het Japanse eten heeft hierbij de naam “washoku”, het Chinese voedsel noemt men “chuuka” en de westerse etenswaren worden “youshoku” genoemd. Uiteraard worden er ook nog wel gerechten geconsumeerd uit andere werelddelen, echter zijn de eerdergenoemde drie de meest populaire.

De basis van de Japanse keuken bestaat uit noedels, rijst of brood, waarbij de rest van het gerecht aangevuld wordt door andere voedingsmiddelen. Zo kun je in Japan ontbijten met “pan-shoku” of “gohan-shoku”, waarbij pan-shoku brood inhoudt en gohan-shoku rijst. Kiest men voor een ontbijt met rijst dan wordt dit doorgaans aangevuld met een stukje vis, een overvloed aan groenten, Nattō (traditioneel Japans voedsel gemaakt van gefermenteerde sojabonen), miso-soep en een rauw ei. Wordt er echter voor brood gekozen dan nuttigen ze dit met eieren, jam, ander broodbeleg en yoghurt. Dit verschilt dus niet zo heel erg van het westerse ontbijt.

De lunch van een Japanner is vrijwel hetzelfde als het avondeten. Vaak wordt er tussen de middag een flinke portie warm eten gegeten, een beetje vergelijkbaar met hoe het er vroeger in Nederland aan toe ging. De lunch kan daarom evenals het avondeten zeer veelzijdig zijn.

Een handig feitje om te weten is dat het in Japan niet gewaardeerd wordt als men in het openbaar of op straat eet. Dat betekent dus ook niet in de metro of trein. Eten in Japan heeft een grote sociale waarde en gaat om meer dan enkel het consumeren van voedsel om brandstof voor het lichaam binnen te krijgen. Het staat namelijk ook voor het uiten van waardering voor het eten zelf, evenals waardering voor degene die het voedsel bereid heeft. Het wordt dan ook als respectloos gezien wanneer men even snel iets eet als men onderweg is. De Shinkansentreinen zijn hierop overigens een uitzondering. Dit zijn de beroemde kogeltreinen waarin men vaak erg lange ritten maakt. In de Shinkansentrein kun je dan ook met een gerust hart je meegebrachte voedsel nuttigen zonder in de problemen te komen.

Nog een interessant weetje is dat het Japanse woord voor eten “gohan” is, wat letterlijk verwijst naar gestoomde rijst. Rijst is in Japan immers zo’n belangrijk voedingsmiddel dat het woord gohan ondertussen de verwijzing geeft naar alle soorten maaltijden die men kan nuttigen.